رسیدگی مالیاتی

بر اساس دستور العمل تبیین انواع و ترتیبات حسابرسی مالیاتی و مواد قانونی تغییر کرده است که در ادامه آنها را بررسی می‌کنیم.

ابتدا لازم است بدانید نحوه اقدام  حسابرسان در تعیین درآمد مأخذ مشمول مالیات مؤدیان در حالت های مختلف به شرح زیر خواهد بود:

• مودی نسبت به تسلیم دفاتر و اسناد و مدارک اقدام کرده است:

ابتدا می‌بایست امکان حسابرسی مالیاتی از طریق رسیدگی به دفاتر ، اسناد و مدارک  ارائه شده از طرف مؤدی یا بر حسب موارد به دست آمده و با بکار گیری کلیه شواهد و روش‌های حسابرسی، توسط مسئول حسابرسی بررسی خواهد شد.

در مواردی که مودی با استناد به صورت مجلس تنظیمی در اجرای تبصره (3) ماده (29) آیین نامه بر حسب مورد تمامی دفاتر و اسناد و مدارک درخواست شده توسط حسابرس را ارائه کنند.

در این میان حسابرس نیز موظف بوده تا درآمد، مآخذ مشمول مالیات را براساس قوانین ، مقررات و احکام مالیاتی از مله مواد (94) و (106) قانون مالیات‌های مستقیم و بخشنامه ها ودستورالعمل‌های ابلاغی سازمان و با کمک اصول و استانداردهای حسابداری و حسابرسی، از طریق حسابرسی به دفاتر و اسناد و مدارک ارائه شده است لازم است با توجه به مفاد مفاد تبصره (4) ماده (29) و جزء‌های (2-1) و (3-1) از بند (1) ماده (41) آیین نامه، تشخیص و تعیین شوند.

1. در صورتی که در مواردی متکی به اسناد و مدارک ابرازی یا به دست آمده، امکان تعیین آثار مالیاتی ناشی از اشکال و ایراد وارده به مدارک و گزارش‌های مالی و محاسباتی ( ازجمله اشکال در تنظیم صورت گردش مواد و کالا، محاسبات درآمد پیمانکاران براساس درصد پیشرفت کار، صورت بهای تمام شده و دمات و سایر) از طریق رفع اشکالات و تنظیم مدارک مزبور توسط حسابرس مسئول یا گروه حسابرسی فراهم شده باشد، او موظف بوده تا ضمن درج یادداشت توضیحی در این خصوص، با اصطلاح گزارش‌ها و اعمال آثار مالیاتی مربوط، نسبت به محاسبه و تعیین درآمد و مأخذ مشمول مالیات مؤدی اقدام کند.
2. در خصوص هزینه خرید و فروش، در صورت محرز بودن دریافت کالا یا خدمت توسط خریدار علی رغم اینکه صورتحساب ارائه شده مربوطه اشخاص یاد شده باشد بهای هزینه و خرید به ارزش منصفانه کالا یا خدمت در زمان انجام معامله و به نحوی خواهد بود که پیش از بهای ابرازی نباشد، با رعایت مقررات مبنای قول هزینه یا خرید قرار گرفته و مابه التفاوت بهای ابرازی با ارزش منصفانه به عنوان هزینه غیر قابل قبول تلقی نشود.
3. در موارد فروش؛ می‌بایست بهای فروش به ارزش منصفانه کالا یا خدمت در زمان انجام معامله به نحوی که کمتر از بهای فروش ابرازی نباشد و با رعایت مقررات مبنای فروش قرار گرفته و مابه التفاوت ( ارزش منصفانه و بهای ابرازی) عینا به میزان فروش و درآمدها افزوده شود.
4. چنانچه در حسابرسی مالیاتی احراز شود، مبلغ درآمد یا فروش ابرازی طبق اسناد و مدارک ارائه شده درمعامله فی مابین شرکت های گروه با اشخاص وابسته از ارزش منصفانه معامله مذکور به شرح زیر خواهد بود:
5. کمتر خواهد بود و این امر منجر به انتقال سود شده است؛ در این صورت ما به التفاوت آن، به درآمد یا فروش ابرازی فروشنده اضافه خواهد شد.
6. بیشتر بوده و این موضوع سبب انتقال سود شده است؛ در این صورت مابه التفاوت آن، صرفاً از هزینه ها و بهای تمام شده خریدار کسر خواهد شد.

بیشتر بخوانید: خدمات مالیاتی

در مواردی که مؤدی با رعایت حکم تبصره (2)ماده (8) آیین نامه موضوع ماده (95) قانون مکلف به صدور اسناد درآمدی خود اجتناب کند حسابرس مسئول موظف است تا با عنایت به اسناد و مدارک و سوابق مالیاتی موجود و اطلاعات مکتسبه براساس گزارش بازرسی و انجام تحقیقات میدانی از فعالیت مؤدی و همچنین در نظر گرفتن عواملی از قبیل میزان برق مصرفی، کارکرد ماشین آلات، تعداد کارکنان، شیفت کاری، میزان مواد مصرفی در تولید، بررسی مشاغل مشابه و اعمال سایر روش‌های حسابرسی در خصوص واحدهای تولیدی و برای فعالیت های بازرگانی یا دماتی با بررسی عوامل مؤثر از جمله مسات محل فعالیت، تعداد انبار ها، کارکنان، اجاره پرداختی، مشاغل مشابه و یا اطلاعات مکتسبه از ایگاه اطلاعاتی مالیاتی سازمان و یا سایر مراجع در خصوص معاملات مؤدی یا بررسی صورت حساب‌های بانکی مؤدی، برحسب موردارزش منصفانه فروش کالا و درآمد ناشی از ارائه خدمات، مؤید صحت فروش ودرآمد ابرازی مؤدی باشد، فروش و یا درآمد ابرازی مؤدی بایستی مورد پذیرش قرار گرفته و صرفاً جریمه‌های مرتبط با عدم صدور صورتحساب از مودی مطالبه شود.

همچنین در صورت عدم مطابقت درآمد ابرازی مؤدی با اسناد و مدارک مکتسبه از پایگاه های اطلاعاتی و یا در صورت حساب‌های بانکی ابرازی یا اطلاعات حاصل از تحقیقات میدانی( براساس ارزش منصفانه)، کتمان درآمد  یا فروش مؤدی به صورت مستند یا مستدل احراز شود، اطلاعات درآمدی بدست آمده مبنای محاسبه و تعیین میزان فروش و درآمدهای مؤدی خواهد بود . در چنین مواردی برای تعیین درآمد/مأخذ مشمول مالیات درآمدهای کتمان شده رعایت بند (4) این دستورالعمل الزامی خواهد بود.

در مواردی که تمام مدارک هزینه‌ای اعم از بهای تمام شده، عمومی، اداری، تشکیلاتی و مالی ارائه نشود، باید با در نظر گرفتن نسبت سود فعالیت ( ویژه)، هزینه های فعالیت مؤدی با رعایت مقررات مربوط محاسبه و در حساب مالیاتی مؤدی منظور شود. در این صورت چنانچه هزینه‌های مؤدی کمتر از مبلغ محاسبه شده به شرح فوق باشد مبلغ ابرازی مؤدی ملاک عمل خواهد بود.

چنانچه مؤدی از ارائه تمام با بخشی از مستندات هزینه‌ای( به استثنای قیمت تمام شده و هزینه های مستقیم فعالیت در مواردی که بهای تمام شده فعالیت به صورت مشخص تعیین و گزارش نشده باشد )خودداری کنند ، با استناد به بند ( 2-3-2)ماده (41) آیین نامه، این گونه هزینه ها به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی محسوب نخواهند شد.

شرکت حسابداری آرمان ناب آماده همکاری در زمینه حسابداری شرکت ها است. کافیست با ما تماس بگیرید تا همکاران ما به شما یک مشاوره تخصصی ارائه کنند.

منظور از رسیدگی مالیاتی چیست؟

رسیدگی مالیاتی در واقع رسیدگی به عملکرد مالی یک سازمان است که از مهم‌ترین مواردی است که یک هر مدیر، حسابدار و مدیر مالی با آن آشنا باشد. از موارد ارسال شده برای این افراد اظهارنامه مالیاتی است که حسابدار یا مدیر مالی باید نسبت به آن توجه داشته باشد.

این اظهارنامه مالیاتی ارسال شده توسط صاحبان مشاغل از مهمترین اسناد و ابزار برای سازمان مالیات بوده تا در تشخیص درآمد و محاسبه مالیات به آنها کمک کند.

روش تشخیص مالیات پس از رسیدگی مالیاتی

پس از رسیدگی مالیاتی یکی از سه حالت زیر برای سازمان شما تحقق پیدا می‌کند:

1. در صورتی که دفاتر و اسناد حسابداری و مالی مودی بر اساس موازین قانونی و آئین نامه‌های مربوط به روش نگهداری دفاتر و اسناد و مدارک حسابداری، همچنین رعایت اصول پذیرفته شده و استانداردهای حسابداری تنظیم شده کار کرده باشند درآمدی مشمول مالیات مودی از روش رسیدگی به دفاتر حسابداری تعیین و مبلغ مالیات تشخیصی و طی برگ تشخیص صادر و به او ابلاغ خواهد شد. در قانون به این روش رسیدگی از طریق قبول یا قبولی دفاتر حسابداری گفته می‌شود.
2. در این حالت در صورتی که دفاتر و اسناد حسابداری مودی مطابق موازین قانونی و آیین‌نامه مربوطه با روش‌های نگهداری دفاتر و اسناد و مدارک حسابداری تنظیم نشده باشد و خارج از اصول پذیرفته شده و استانداردهای حسابداری و یا در مدارک حسابداری ارائه شده جهت رسیدگی نقص وجود داشته باشد دفاتر حسابداری مورد قبول واقع نمی‌شود و تشخیص درآمد و مالیات واحد های تجاری بر اساس معیارها و قوانین خاص مالیاتی شناسایی و مطالبه خواهد شد. در اصطلاح به این گونه از تشخیص مالیات رسیدگی از طریق علی ‌الراس گفته می‌شود.
3. در صورتی که دفاتر و اسناد مدارک حسابداری ابرازی برای محاسبه درآمد مشمول مالیات به نظر اداره امور مالیاتی غیرقابل رسیدگی تشخیص داده شود و یا به علت‌های مانند عدم رعایت موازین قانونی و آیین نامه مربوط و همچنین عدم رعایت کامل اصول پذیرفته شده و استانداردهای حسابداری مورد قبول واقع نشود در این حالت مراتب و دلایل کافی بر اساس شواهد رسیدگی مالیاتی باید کتباً به مودی ابلاغ و پرونده برای رسیدگی به هیات سه نفره تحت عنوان هیئت بند 3 ماده 97 ق.م.م فرستاده شود.

بیشتر بخوانید: تکالیف مالیاتی

مدارک لازم برای رسیدگی به دفاتر قانونی توسط ممیز مالیاتی

یکی از پرسش‌های همیشگی مدیران تازه وارد برای رفتن به دفاتر قانونی این است که چه مدارکی برای رسیدگی باید به دفتر قانونی که توسط ممیز مالیاتی هستند ارائه شود که در ادامه آنها را بررسی خواهیم کرد:

1. دفاتر روزنامه و کل
2. تراز آزمایشی قبل از بستن و بعد از بستن حساب های موقت
3. جدول گردش مواد و موجودی‌ها
4. اسناد حسابداری
5. مدارک بهای تمام شده شامل مواد، تسهیم دستمزد و سربار
6. گزارشات 3ماهه معاملات فصلی
7. صورت خلاصه جمع لیست های حقوق 12 ماهه
8. جدول محاسبات استهلاک
9. واردات یا صادرات در صورت وجود
10. صورت مغایرت بانکی

ایجاد آمادگی برای جلسه رسیدگی مالیاتی عملکرد

بهترین کاری که می‌توان پیش از مراجعه جهت رسیدگی مالیاتی، داشتن یک آمادگی درست پیش از مراجعه است. این آمادگی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

1. آماده سازی چک اسناد حسابدار
2. آماده سازی چک ضمائم مرتبط
3. دریافت اطلاعیه سازمان مالیاتی
4. مرتب سازی مدارک و دفاتر و اسناد

همچنین لازم به ذکر است پیش از حضور در جلسه رسیدگی برگه دعوت اسناد و مدارک عملکرد را کاملا مشاهده کنید. ساعت و روز نوشته شده در رسید خود را حتما چک کنید و برای بهبود روند رسیدگی حداقل 15 دقیقه پیش از زمان رسیدگی در اداره مالیات خود حضور پیدا کنید.

شرکت حسابداری آرمان ناب آماده ارائه خدمات استقرار حسابدار است. برای دریافت اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید.

بیشتر بخوانید: اظهارنامه مالیاتی

انواع رسیدگی مالیاتی کدام اند؟

بر اساس دستور العمل تبیین انواع و ترتیبات حسابرسی مالیاتی و مواد قانونی (29)و (41) آیین نامه اجرایی موضوع ماده (219)، نحوه رسیدگی مالیاتی بر این اساس شامل تغییراتی شده است که در ادامه آنها را برررسی خواهیم کرد:

حسابرسی میدانی

یکی از روش‌های حساب رسی، حساب رسی به روش میدانی است که در این حوزه حساب رسی حوزه‌های شک و فرآنید اجرای آن گسترده تر و نیازمند صرف زمان بیشتر خواهد بود.

همچنین برای انجام آن نیاز به نیروی انسانی بسیار خبره‌ای بوده و برای این کار نیاز به  حضور حسابرس یا حسابرسان مالیاتی در محل یا محل‌های فعالیت مؤدی است.

بازرسی

در روش بازرسی برخلاف انواع روش‌های اداری و میدانی هیچگونه اظهارنامه مالیاتی انتخاب یا رسیدگی نخواهد شد؛ بنابراین خروجی این نوع حسابرسی از نوع برگ تشخیص یا مطالبه مالیات نیست.

هدف از اجرای این نوع از رسیدگی افزایش کیفیت گزارش حسابرسی‌ها است. در نهایت این نوع از حسابرسی علاوه بر اینکه ریسکی پایین‌تری برای مودیان دارد و برای اجرای فرآیند بازرسی تنها یک نفر فرستاده می‌شود.

همچنین یافته های بازرسی و نتایج ثبت شده در سیستم نیز ممکن است در رتبه ریسک مؤدی به صورت سیستمی یا دستی تغییراتی ایجاد شود.

بازبینی

در فرآیند حسابرسی بازبینی دو نوع هدف اصلی وجود دارد:

1. تهیه گزارش متمم از رسیدگی مالیاتی و متعاقباً صدور برگه تشخیص مالایت متمم
2. انجام ارزیابی کیفی و ارائه گزارش حسابرسی مالیاتی تهیه شده توسط حسابرس/حسابرسان مالیاتی که ممکن است بر اساس در خواست مراجعین مختلف سازمان‌ها صورت گیرد.

رسیدگی مالیاتی یکی از موضوعات داغ میان مدیران شرکت ‌ها

رسیدگی مالیاتی همیشه از اهمیت ویژه‌ای در سازمان‌ها و میان مدیران و حسابداران برخوردار بوده؛ زیرا کم توجهی به آن و اظهار نامه مالیاتی سبب مشکلات بزرگی برای سازمان آنها خواهد شد.

در این میان اداره مالیات نیز از انواع رسیدگی‌های مالیاتی برای رسیدگی به کار خود استفاده می‌کند تا کار به بهترین شکل پیش رود. این اداره قوانین سر سختانه تری را نیز برای سازمان‌ها در نظر گرفته تا دقت بیشتری را برای رسیدگی مالیاتی خود به کار ببرند.

تعریف مالیات در ویکیپدیا