حسابداری شرکت پیمانکاری

سیستم اطلاعات حسابداری شرکت‌ پیمانکاری به عنوان مهم‌ترین زیر مجموعه این سیستم، اطلاعات مالی بسیاری را در اختیار افراد به ویژه مدیران هر سازمان قرار می‌دهد.

 ویژگی‌های خاص اطلاعات حسابداری در فرآیند تصمیم‌گیری نقش بسیار پررنگی دارد حسابدار می‌تواند مشاور خوبی در زمینه مدیریت و کاهش هزینه‌ها برای پیمانکار باشد. 

ویژگی‌های کیفی این گونه اطلاعات مانند مربوط بودن و قابلیت اتکاء از جمله خصوصیاتی به شمار می‌روند که بر میزان بکارگیری اطلاعات به‌موقع و به‌هنگام موثر است. 

حسابداری شرکت پیمانکاری چیست و چگونه انجام می شود؟

حسابداری شرکت پیمانکاری بر اساس قرارداد بین کارفرما و پیمانکار صورت می‌پذیرد. البته نوع قرارداد شیوه محاسبه امور مالی را هم می‌تواند مشخص کند.

 فعالیت‌های پیمانکاری اغلب در بازه زمانی مشخص و با هزینه‌های قابل پیش‌بینی انجام می‌شود. اما این امکان وجود دارد که در طول زمان تغییرات و نوساناتی در بحث قیمت‌ها رخ دهد.

 از همین‌رو حسابداری پیمانکاری بسیار مهم است، زیرا باید بتواند به این تغییرات هم پاسخگو باشد.

وظیفه حسابداری پیمانکاری این است که هزینه‌های مستقیم، غیرمستقیم و نامرتبط را دسته‌بندی و گزارش دهد.

 هزینه‌هایی مانند دستمزد، خرید مواد اولیه و بیمه کارگران به عنوان هزینه مستقیم شناخته می‌شود. مخارج زیاد دیگری هم می‌تواند در دسته هزینه‌های غیر مستقیم قرار بگیرد. 

چرا حسابداری شرکت پیمانکاری مهم است؟

حسابداری شرکت پیمانکاری اهمیت بسیار بالایی در کسب‌وکارهای مختلف دارد. یکی از مواردی که ضرورت حسابداری را در شرکت‌های پیمانکاری نشان می‌دهد بحث مدیریت هزینه‌ها است.

 در قراردادها، پیمانکار یک قیمت کلی برای کل پروژه در نظر می‌گیرد، اما این امکان وجود دارد که در طول پروژه هزینه‌های پیش‌بینی نشده‌ای اتفاق بیفتد.

 در واقع، زمانی که یک شرکت پیمانکاری به طور دائم با مبالغ سنگین ورودی و خروجی روبه‌رو می‌شود، بهتر است برای کنترل بیشتر بر روی امور مربوط به آن از سیستم حسابداری قوی استفاده کند.

شرکت‌های پیمانکاری هر ماه با مسائل مربوط به انبار، دفتر مرکزی، کارگران، چک‌های ورودی، چک‌های خروجی و سایر موارد روبه‌رو هستند.

 در راستای مدیریت و کنترل این موارد و در نهایت سوددهی بیشتر نیاز است تا حسابداران شرکت‌های پیمانکاری از نرم‌افزار‌های مخصوصی استفاده کنند. آن‌ها با انجام این کار  دقت عمل خود را به طور چشمگیری افزایش می‌دهند. 

اصول ثابت حسابداری شرکت پیمانکاری چیست؟

عملیات پیمانکاری 3 اصل دارد که ثابت و تغییرناپذیر است. این سه رکن شامل کارفرما، پیمانکار و قرارداد می‌شود. 

کارفرما معمولا اشخاص حقیقی یا حقوقی هستند که طرف اول قرارداد به حساب می‌آیند ( این قسمت عمدتا با نام دولت پر می‌شود). 

همچنین اشخاص حقیقی یا حقوقی که طرف دوم قرارداد بوده و همه‌ پروژه بر عهده‌ وی است، با عنوان پیمانکار شناخته می‌شود.

 اصل سوم، قرارداد نام دارد که واسطه‌ ارتباط بین کارفرما و پیمانکار بوده که در آن نام دو طرف، تعهدات، مدت زمان، مبلغ و سایر موارد نوشته می‌شود.

حسابداری شرکت‌های پیمانکاری اصول و مبانی اولیه و ثابتی دارد که قبل از ورود به این عرصه باید آن‌ها را بشناسید:

• شیوه ثبت مخارج
• آشنایی با مراحل اجرای پروژه
• بررسی و محاسبه سود قراردادها
• مفاهیم مهندسی مرتبط با پروژه‌ها
• ارزیابی درآمدها
• شیوه حل مسائل کاربردی
• آشنایی با کلیات بیمه
• آشنایی با مسائل مالیاتی
• تهیه صورت‌های مالی

مراحل حسابداری شرکت پیمانکاری کدامند؟

 حسابداری شرکت‌های پیمانکاری مراحلی دارد که حسابداران باید با این مراحل آشنا باشند و براساس این مراحل پیش بروند:

• طرح اولیه
• ارجاع به پیمانکار
• بستن قرارداد با پیمانکار
• اجرای کار
• پایان پروژه

انواع مختلف حسابداری شرکت پیمانکاری چیست؟

روش‌های حسابداری شرکت پیمانکاری را می‌توان به دو دسته‌بندی کلی تقسیم کرد که هر کدام از این روش‌ها، مراحل خاص خود را دارد.

 شرکت‌ها بسته به شرایط پروژه یکی از این دو روش را برای حسابداری استفاده می‌کنند. اما تنها چیزی که در نهایت اهمیت دارد، محاسبه درست قیمت‌ها و هزینه‌ها است. پرداخت هزینه‌ها و مخارج به وسیله کارفرما به پیمانکار  براساس این روش‌ها انجام می‌شود.

حسابداران باید توجه داشته باشند که هر روشی که در ابتدا انتخاب می‌شود باید تا انتهای پروژه از آن روش در تمامی مراحل تبعیت و پیروی کنند. 

اگر پیمانکار قصد تغییر روش را داشته باشد به سختی می‌توان اثرات مالی را تغییر داد. حتی برخی از موارد تغییر روش غیرممکن خواهد بود.

 پیمانکار باید با مشورت یک حسابدار حرفه‌ای و کاربلد در این حوزه و طبق شرایطی که شرکت با آن روبرو است روش مناسب حسابداری را انتخاب کند. 

حسابداری پیمانکاری بر اساس پیشرفت کار 

حسابداران مجموعه‌هایی که محاسبات سود و زیان را بر اساس پیشرفت کار انجام می‌دهند، موظف‌ هستند حسابداری یک پروژه را به‌صورت مرحله‌ای و با پیشرفت کار در هر مرحله محاسبه کنند. در این روش سود ناخالص نهایی طبق پیش‌بینی هزینه‌هایی که پروژه در ادامه دارد، محاسبه می‌شود.

اساس کار در این روش بدین صورت است که پیمانکار انجام پروژه را طبق قرار خود و به موقع پیش می‌برد. از طرف دیگر کارفرما به نسبت درصد پیشرفت کار، هزینه‌‌ها را به پیمانکار پرداخت می‌کند. 

متاسفانه در این روش موضوع پیش‌بینی هزینه‌های آتی که یکی از ارکان محاسبه‌ سود و زیان پیمانکار از انجام پروژه محسوب می‌شود، وجود ندارد.

 بر همین اساس در صورت بروز تغییرات در قیمت‌ها یا رخ دادن رویدادهای پیش‌بینی‌نشده که گاهی روند انجام پروژه را به تعویق می‌اندازد، محاسبات نهایی را کمی با اشکال و تغییر مواجه می‌کند.

حسابداری پیمانکاری بعد از تکمیل پروژه 

حسابداری بعد از تکمیل پروژه، یکی دیگر از روش‌های حسابداری شرکت پیمانکاری است.  حسابداران در این روش تمامی محاسبات سود و زیان را بعد از تکمیل نهایی پروژه یا بعد از اتمام بخش بزرگی از آن انجام می‌دهند.

 مزیت استفاده از این روش آن است که نیازی به‌پیش‌بینی هزینه‌های احتمالی وارد بر پروژه نیست و همه‌ محاسبات طبق اسناد موجود انجام می‌شود.

 تنها ایراد این روش این است که محاسبه‌ سود خالص نهایی یک پروژه باعث وارد شدن بار مالیاتی زیادی بر شرکت پیمانکار می‌شود. 

البته می‌توان برای جلوگیری از بوجود آمدن این مشکل یا کاهش بار مالیاتی شرکت از کارشناسان و متخصصان این عرصه کمک گرفت.

هزینه‌ های مختلف در شرکت پیمانکاری کدامند و چگونه محاسبه می شوند؟

فرایند حسابداری شرکت پیمانکاری با کمی پیچیدگی و دشواری همراه است، زیرا هزینه‌های مختلفی را شامل می‌شود.

 این نوع از حسابداری شامل هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم، هزینه‌های بی ارتباط، وام، صدور صورت‌حساب و دیگر معاملات معمولی در این حرفه است.

اگر حسابداران هزینه‌ها را به صورت دقیق ثبت و ضبط کنند، پیمانکار به درستی متوجه سوددهی و زیان‌دهی خود می‌شود.

در حسابداری شرکت پیمانکاری مالیات و بیمه چگونه محاسبه می شود؟

شرکت‌های پیمانکاری با توجه به نوع قرارداد و میزان درآمدی که به دست می‌آورند، باید مالیات پرداخت کنند. دو نوع مالیات برای این شرکت‌های پیمانکاری تعریف شده که در حسابداری باید به آن توجه شود:

• مالیات مقطوع پیمانکاری
• مالیات بر درآمد پیمانکاری

میزان مالیات مقطوع پیمانکاری، ۴ درصد کل مبلغ قرارداد است که توسط کارفرما از مبلغ قرارداد کسر و به حساب دارایی پرداخت می‌شود. اما در محاسبه مالیات بردرآمد پیمانکاری، باید  ماهیت شرکت (سهامی، غیر سهامی) یا شخص پیمانکار را در نظر گرفت. 

بیمه یکی دیگر از موارد مهم در حسابداری پیمانکاری به شمار می‌رود. استفاده از انواع بیمه در یک پروژه پیمانکاری، رایج است.

 لذا حسابدار باید بتواند مراحل تشکیل پرونده بیمه پیمانکاری را انجام دهد. حسابداری شرکت پیمانکاری باید پاسخگوی نیاز کارفرما و پیمانکار باشد. 

حسابداری شرکت پیمانکاری چه استانداردهایی باید داشته باشد؟

حسابداری استانداردهای خاص خود را دارد. معمولا حسابداران حرفه‌ای این استانداردها را رعایت می‌کنند. در استاندارد شماره 9 حسابداری، نکات استانداردهای حسابداری پیمانکاری ارائه شده است. 

در پیمان مقطوع، پیمانکار بر سر یک مبلغ مشخص، به توافق رسیده که برای کل پروژه و با یک نرخ ثابت، هر واحد را انجام می‌دهد. 

همچنین در پیمان امانی، مخارج پرداخت شده به پیمانکار مشخص است و دستمزد پیمانکار درصدی معین دارد.

هدف از استاندارد حسابداری شرکت پیمانکاری، تجویز نحوه حسابداری درآمد‌ها و هزینه‌های مرتبط با پیمان‌های بلند مدت در صورت‌های مالی پیمانکار است.

 یکی از استانداردهایی که حسابداری شرکت پیمانکاری باید داشته باشد این است که موسسات پیمانكاری باید طوری طراحی شوند كه سود و زیان هر پیمان به دقت مشخص باشد.

 در موسسات پیمانکاری حسابداران باید هر پیمان را یك مركز جداگانه سود فرض کنند. 

اطلاع دقیق مدیران از وضعیت مالی، با حسابداری در شرکت پیمانکاری

حسابداری در شرکت‌ پیمانکاری بسیار مهم است. در این شرکت‌‌ها باید به‌منظور رسیدگی به‌حساب‌های مالی از حسابداران حرفه‌ای استفاده شود.

 در واقع در این شرکت‌ها باید هر نوع ورودی و خروجی مالی که اتفاق می‌افتد توسط بخش حسابداری به ثبت برسد. 

در این صورت هر زمانی که مدیر شرکت یا بخش‌های مختلف به این اطلاعات نیاز داشته باشند، می‌توانند در زمان بسیار کوتاهی به آن اطلاعات دسترسی داشته باشند.

 باید به این نکته اشاره کرد که حسابداری شرکت‌های پیمانکاری مدیران شرکت‌ها را از وضعیت مالی شرکت مانند سوددهی و ضرر دهی آن مطلع می‌کند.

 درصورتی‌که بخش حسابداری در یک شرکت پیمانکاری وظایف خود را به‌ نحو احسن انجام دهد، امکان سوددهی شرکت بسیار بالا می‌رود.